متسختا پایتخت قدیمی گرجستان و موزه زنده تاریخی فرهنگی کنونی

فاصله متسختا از بزرگترین شهرهای گرجستان

متسختا (Mtskheta | მცხეთა)، یکی از مقاصد محبوب گردشگران کشور زیبای گرجستان یا به قول گرجی ها، ساکارتولو (Sakartvelo | საქართველო) در منطقه متسختا متیانتی (Mtskheta Mtianeti | მცხეთა მთიანეთი) است. شهری با تاریخ چندصد ساله و آثار تاریخی شگفت انگیز، که یکی از قدیمی ترین شهرهای مسکونی در جهان به شمار می رود. به دلیل اهمیت فرهنگی و مذهبی زیاد، این شهر گاهی به عنوان اورشلیم کوچک شناخته می شود. این شهر که روزگاری پایتخت گرجستان بوده، هم اکنون مقر کلیسای ارتدکس گرجی است و به عنوان یک موزه زنده به حساب می آید. چرا که در اطراف این شهر، آثار تاریخی فراوانی وجود دارد که هر کدام شاهدی بر تاریخ غنی و فرهنگی این منطقه هستند.
طبیعت گرجستان مناظر متنوع و شگفت انگیزی را پیش روی بازدیدکنندگان قرار می دهد. اما اینجا یعنی در متسختا یکی از خاص ترین چشم اندازها را خواهید دید. جایی که دو رودخانه بزرگ مطکواری (Mtkvari | მტკვარი) و آراگوی (Aragvi | არაგვი) به هم می پیوندند. در همین نقطه است که شهر متسختا قرار دارد.

با گشتی نو همراه باشید. چرا که ” گشتینو | مقصد شما برای سفر به گرجستان ” است. همچنین با مراجعه به راهنمای تور یک روزه متسختا ، می توانید با مدیریت بهتر زمان و هزینه، بهترین تجربه را از سفر به این مناطق داشته باشید.

تاریخچه متسختا

متسختا، قدیمی ترین پایتخت گرجستان است. بازدیدکنندگان متسختا به سرعت درمی یابند که چرا از این شهر گاها به عنوان شهر موزه یاد می شود. با آثار و یادمان های عظیم و متنوع و خیابان های سنگفرش قدیمی، به راحتی می توان فهمید که چرا متسختا یکی از محبوب ترین مقاصد گردشگری گرجستان است.
بر اساس افسانه ها، متسختا در هزاره اول پیش از میلاد توسط اتنارک متسختوس (Etnark Mtskhetus | ეთნარქ მცხეთუს) یکی از اجداد گرجی ها و نوادگان حضرت نوح بنیان گذاری شد. اما این شاه پارناواز (Parnavazi | ფარნავაზი) (یکی از شاهان بزرگ گرجی) بود که در قرن ۴ پیش از میلاد آن را به عنوان پایتخت پادشاهی کارتلی (Kartli | ქართლი) یا ایبریا (Iberia | იბერია) اعلام کرد. به عقب تر که نگاه کنیم، متوجه می شویم که این شهر تنها به دوره مسیحیت تعلق ندارد. بلکه حفاری ها و تحقیقات باستان شناسی انجام شده در دهه 1930، شواهدی از سکونت و فعالیت های انسانی در این منطقه تا هزاره های سوم و دوم پیش از میلاد را کشف کرده اند.
اگرچه متسختا دیگر پایتخت گرجستان نیست، اما همچنان به عنوان یک مرکز فرهنگی و مذهبی حیاتی برای گرجستان مدرن به حساب می آید.
در تاریخ، علاوه بر گرجی ها، عده ای از یهودیان و دیگر گروه های قومی نیز در این شهر سکونت داشته اند.

مسیحیت و معماری متسختا

متسختا با انبوهی از کلیساها و آثار باستانی خود به عنوان یک شهر-موزه شناخته می شود. کلیساهایی همچون کلیسای سامتاورو (Samtavro | სამთავრო) (قرن چهارم میلادی)، کلیسای انطیوکیا (Antiokia| ანტიოქია) (قرن چهارم و پنجم میلادی) و صومعه جواری (Jvari | ჯვარი) (قرن ششم و هفتم میلادی)، همگی گواهی بر تأثیر عمیق مسیحیت در این منطقه هستند.
مسیحیت از قرن چهارم میلادی به عنوان دین رسمی گرجستان در متسختا اعلام شد و به سایر نقاط گرجستان گسترش یافت. کلیساهای بزرگی همچون سوطیتسخوولی (Svetitskhoveli | სვეტიცხოველი) و مجموعه کلیسای سامتاورو، نمونه های برجسته ای از معماری مذهبی گرجی هستند.
سه کلیسای متسختا در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارند: صومعه جواری، کلیسای جامع سوطیتسخوولی و کلیسا سامتاورو.
صومعه جواری یک یادگار بسیار چشمگیر است که داستان های جذاب زیادی در مورد ساخت، مقاومت در برابر جنگ ها و تهاجمات متعدد، و نقش مهم آن در تأسیس و مدیریت کلیسای ارتدوکس گرجی وجود دارد. تورهای گردشگری گشتینو می توانند بهترین راه برای کشف این داستان ها باشند.
پیاده روی در اطراف کلیسای جامع سوطیتسخوولی یک ماجراجویی خاص است. جایی که بازار پرجنب وجوشی از صنعتگران محلی، فروشندگان صنایع دستی، غذاها و نوشیدنی های گرجی، رستوران ها و فروشگاه های سوغاتی شما را مجذوب خواهد کرد.

مجموعه شهر سلطنتی ویران شده دزالیسی

متسختا، نه تنها در داخل شهر، بلکه در روستاهای اطراف خود نیز دارای تعداد زیادی آثار تاریخی، فرهنگی و مذهبی است که توجه بازدیدکنندگان را به دلیل قدمت و اهمیت خود جلب می کند.
از جمله این آثار می توان به مجموعه شهر سلطنتی ویران شده دزالیسی (DZalisi | ძალისი) اشاره کرد. این مجموعه  در 20 کیلومتری متسختا، در شرق روستای دزالیسی و در دو طرف رودخانه نارکواوی (Narekvavi | ნარეკვავი) واقع شده است. این سایت باستانی در قرون دوم پیش از میلاد تا قرن هشتم میلادی سکونت داشته و یکی از مهم ترین شاهکارهای باستان شناسی در این منطقه به شمار می رود.
در نزدیکی دزالیسی، روستای موخرانی (Mukhrani | მუხრანი) قرار دارد. این روستا در قرون سوم و دوم پیش از میلاد حومه ای از متسختا و مرکز تجاری و بازرگانی مهمی بود. این روستا از طریق مسیرهای تجاری و ارتباطی مهمی که در دوران باستان و فئودالیسم پیشرفته وجود داشت، نقشی کلیدی در توسعه پادشاهی کارتلی (ایبریا) ایفا کرده است. خاندان باگراتیونی موخرانی (Mukhranis Bagrationebi | მუხრანის ბაგრატიონები) از سال های 1658 تا 1724 میلادی بر پادشاهی کارتلی حکومت کردند.

سایر جاذبه های گردشگری

در قرن ششم میلادی، 13 پدر مقدس آشوری به رهبری یوآنه زدازنلی (Ioane Zedazneli | იოანე ზედაზნელი) به گرجستان آمدند تا مسیحیت را در این منطقه تبلیغ کنند. سه نفر از این پدران آشوری از جمله یوآنه زدازنلی در نزدیکی متسختا مستقر شدند. این شخصیت های مذهبی با نام خود سه مجموعه مذهبی قدیمی را به جا گذاشتند که هنوز هم فعال هستند. مجموعه صومعه زدازنلی، مجموعه صومعه شیومغویمه (SHiomghvime | შიომღვიმე) و مجموعه کلیسای تسیلکانی (TSilkani | წილკანი). این سه مرکز مذهبی از قرن ۶ تا ۱۹ میلادی فعال بوده اند.
در مجموع، شهرداری متسختا دارای حدود 300 اثر فرهنگی، بیش از 30000 قطعه آثار باستانی و بیش از 50 منطقه باستان شناسی است که برای علاقه مندان به تاریخ و فرهنگ گرجستان جذابیت فراوانی دارد.
امروزه، متسختا به عنوان یک مرکز شهری مهم شناخته می شود که شامل 63 روستا است. جمعیت این شهر حدود 8000 نفر است و جمعیت کل شهرداری متسختا به بیش از 48000 نفر می رسد.