میراث یونسکو در گرجستان

در حالی که الفبای گرجی و روش سنتی گرجی ها برای تهیه شراب کووری (kvevri | ქვევრი)، شناخته شده ترین میراث یونسکو در گرجستان هستند، اما موارد بسیار دیگری از تاریخ کشور گرجستان وجود دارد که بشریت را تغییر داده و به توسعه جهان کمک کرده است.

ززوا و مزیا

ززوا و مزیا (Zezva And Mzia | ზეზვა და მზია) را می شناسید؟ در سال 1991 جمجمه ای 1.8 میلیون ساله در دمانیسی (Dmanisi | დმანისი) گرجستان کشف شد، که تاریخ بشر را دگرگون کرد. او اولین فرد در اروپا بوده است. که دانشمندان به آن لقب (Homo Georgicus | ადამიანი საქართველოდან) به معنی “انسان اهل گرجستان” دادند.
خود شهر دمانیسی در استان کومو کارتلی (ქვემო ქართლი | Kvemo Kartli)، جایی که 5 جمجمه دیگر نیز در آن یافت شده است، به عنوان اولین سکونت گاه انسان در تمام اروپا شناخته شده است.
این کشف نظریه ی دیرینه درباره زمان سنجی و قدمت مهاجرت اوراسیایی ها را رد کرد. و مدت تخمینی آن را صدها هزار سال به عقب برد.
ززوا و مزیا اولین اروپاییانی بوده اند که جمجمه آنها در دمانیسی یافت شده است. اکنون چهره آن ها بازسازی شده و در کشورهای مختلف به نمایش درآمده است. تا چهره، ساختار بدن و شیوه زندگی نخستین مردمان اروپا را به جهانیان معرفی کنند.

سیستم نوشتاری و خط گرجی

دانشمندان هنوز نمی دانند که اولین اروپایی های ساکن گرجستان به چه زبانی صحبت می کردند. اما می دانند که خط گرجی تا قرن سوم قبل از میلاد مسیح، سیستم نوشتاری رسمی این منطقه بوده است.
اگر به شهر باستانی نکرسی (Nekresi | ნეკრესი) سفر کنید، می توانید کتیبه ای را بر روی یک مقبره تاریخی ببینید. که به گفته دانشمندان، قدمت آن به دوران قبل از میلاد مسیح بازمی گردد و قدیمیترین اثر از نوشته های گرجی است.
به طور کلی 3 شکل از سیستم نوشتاری منحصر بفرد و زیبای گرجی وجود دارد. آسومتاورولی، نوسخوری و مخدرولی (ასომთავრული, ნუსხური, მხედრული | Asomtavruli, Nuskhuri, Mkhedruli). این 3 سیستم نوشتاری گرجی جزء قدیمی ترین سیستم های نوشتاری زنده جهان است. و به عنوان “فرهنگ زنده سه سیستم نوشتاری الفبای گرجی” در فهرست میراث جهانی ناملموس یونسکو ثبت شده اند.

بناهای تاریخی گرجستان با اهمیت جهانی

قدمت سکونت انسان در گرجستان به بیش از 1.8 میلیون سال می رسد. و همین موضوع باعث شده تا مجموعه ای غنی از بناهای معماری و تارخی جذاب و متنوع را در این کشور شاهد باشیم.

از میان این بناهای تاریخی، تعداد پنج بنای تاریخی گرجستان در فهرست آثار میراث فرهنگی جهانی یونسکو ثبت شده است. که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.

1- کلیسای جامع سوطیتسخوولی(სვეტიცხოველი | Svetitskhoveli) در شهر متسختا (Mtskheta | მცხეთა) مربوط به قرن 11

2- صومعه جواری (Jvari Monastery | ჯვრის მონასტერი) در شهر متسختا مربوط به قرن 6

3- صومعه سامتاورو (Samtavro Monastery | სამთავროს მონასტერი) مربوط به قرن 11

4- صومعه گلاتی (Gelati Monastery | გელათის მონასტერი) در منطقه ایمرتی مربوط به قرن 13

5- منطقه اوشگولی شامل 5 روستای لامجوریشی، مورقملی، ژیبیانی، چاژاشی، چوابیانی (Lamjurishi, Murqmeli, Zhibiani, Chazhashi, Chvibiani | ლამჯურიში, მურყმელი, ჟიბიანი, ჩაჟაში და ჩვაბიანი) با برج های منحصربه فرد در منطقه سوانتی

با دیدن این بناهای تاریخی، تنوع معماری، نقاشی های دیواری، تزئینات و کتیبه هایشان، می توانید به قدمت گرجستان پی ببرید.

همچنین جنگل های بارانی و تالاب های کلختی گرجستان (Colchic Rainforests and Wetlands | კოლხეთის ტროპიკული ტყეები და ჭაობები) نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارند. که سفر به این مناطق را اصلا نباید از دست داد.

شراب کووری گرجستان

شراب کووری (kvevri | ქვევრი) با روشی تهیه می شود که در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به عنوان “روش سنتی شراب سازی کووری” ثبت شده است.

آواز چند صدایی گرجی نیز در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت شده است. که به عنوان شاهکار سنت شفاهی و میراث ناملموس بشریت شناخته شده است.

همه اینها نشان دهنده آن است که کشور کهن گرجستان، با وجود کوچکی مساحت، اما گنجینه ای است بزرگ.