در حالی که الفبای گرجی و روش سنتی گرجی ها برای تهیه شراب کووری (kvevri | ქვევრი)، شناخته شده ترین میراث جهانی یونسکو در گرجستان (Sakartvelo | საქართველო) هستند، اما موارد بسیار دیگری از تاریخ کشور گرجستان وجود دارد که بشریت را تغییر داده و به توسعه جهان کمک کرده است.
با گشتینو، مجری تورهای گرجستان همراه باشید تا با کشور زیبای گرجستان و آثار تاریخی و فرهنگی آن آشنا شوید.
ززوا و مزیا نخستین انسان های اروپایی
ززوا و مزیا (Zezva Da Mzia | ზეზვა და მზია) را می شناسید؟ در سال 1991 جمجمه ای 1.8 میلیون ساله در دمانیسی (Dmanisi | დმანისი) گرجستان کشف شد، که تاریخ بشر را دگرگون کرد. او اولین فرد در اروپا بوده است. که دانشمندان به آن لقب (Homo Georgicus | ადამიანი საქართველოდან) به معنی “انسان اهل گرجستان” دادند.
خود شهر دمانیسی در استان کومو کارتلی (ქვემო ქართლი | Kvemo Kartli)، جایی که 5 جمجمه دیگر نیز در آن یافت شده است، به عنوان اولین سکونت گاه انسان در تمام اروپا شناخته شده است.
این کشف نظریه ی دیرینه درباره زمان سنجی و قدمت مهاجرت اوراسیایی ها را رد کرد. و مدت تخمینی آن را صدها هزار سال به عقب برد.
ززوا و مزیا اولین انسان های اروپایی هستند که جمجمه آنها در دمانیسی پیدا شد. اکنون چهره آن ها بازسازی و در کشورهای مختلف به نمایش درآمده است. تا چهره، ساختار بدن و شیوه زندگی نخستین مردمان اروپا را به جهانیان معرفی کنند.
سیستم نوشتاری و خط گرجی در فهرست میراث جهانی ناملموس یونسکو
دانشمندان هنوز نمی دانند که اولین اروپایی های ساکن گرجستان به چه زبانی صحبت می کردند. اما می دانند که خط گرجی تا قرن سوم قبل از میلاد مسیح، سیستم نوشتاری رسمی این منطقه بوده است.
اگر به شهر باستانی نکرسی (Nekresi | ნეკრესი) در منطقه کاختی (Kakheti | კახეთი) سفر کنید، می توانید کتیبه ای را بر روی یک مقبره تاریخی ببینید. که به گفته دانشمندان، قدمت آن به دوران قبل از میلاد مسیح بازمی گردد و قدیمیترین اثر از نوشته های گرجی است.
به طور کلی 3 شکل از سیستم نوشتاری منحصر بفرد و زیبای گرجی وجود دارد. آسومتاورولی، نوسخوری و مخدرولی (ასომთავრული, ნუსხური, მხედრული | Asomtavruli, Nuskhuri, Mkhedruli). این 3 سیستم نوشتاری گرجی جزء قدیمی ترین سیستم های نوشتاری زنده جهان است. و به عنوان “فرهنگ زنده سه سیستم نوشتاری الفبای گرجی” در فهرست میراث جهانی ناملموس یونسکو در گرجستان ثبت شده اند.
بناهای تاریخی گرجستان در میراث جهانی یونسکو
قدمت سکونت انسان در گرجستان به بیش از 1.8 میلیون سال می رسد. همین موضوع باعث می شود تا مجموعه ای غنی از بناهای معماری و تاریخی جذاب و متنوع را در این کشور ببینید.
از میان این بناهای تاریخی، تعداد پنج بنا در فهرست آثار میراث فرهنگی جهانی یونسکو در گرجستان ثبت شده است. که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
1- کلیسای جامع سوطیتسخوولی (სვეტიცხოველი | Svetitskhoveli) در شهر متسختا (Mtskheta | მცხეთა) مربوط به قرن 11
2- صومعه جواری (Jvari Monastery | ჯვრის მონასტერი) در شهر متسختا مربوط به قرن 6
3- صومعه سامتاورو (Samtavro Monastery | სამთავროს მონასტერი) در شهر متسختا مربوط به قرن 11
4- صومعه گلاتی (Gelati Monastery | გელათის მონასტერი) در منطقه ایمرتی مربوط به قرن 13
5- منطقه اوشگولی (Ushguli | უშგული) شامل 5 روستای لامجوریشی، مورقملی، ژیبیانی، چاژاشی، چوابیانی (Lamjurishi, Murqmeli, Zhibiani, Chazhashi, Chvibiani | ლამჯურიში, მურყმელი, ჟიბიანი, ჩაჟაში და ჩვაბიანი) با برج های منحصربه فرد در منطقه سوانتی (Svaneti | სვანეთი)
با دیدن این بناهای تاریخی، تنوع معماری، نقاشی های دیواری، تزئینات و کتیبه هایشان، می توانید به قدمت گرجستان پی ببرید.
همچنین جنگل های بارانی و تالاب های کلختی گرجستان (Colchic Rainforests and Wetlands | კოლხეთის ტროპიკული ტყეები და ჭაობები) نیز در فهرست میراث جهانی یونسکو در گرجستان قرار دارند. که سفر به این مناطق را اصلا نباید از دست داد.
شراب کووری از آثار میراث جهانی یونسکو در گرجستان
شراب کووری (kvevri | ქვევრი) با روشی تهیه می شود که در فهرست میراث فرهنگی ناملموس جهانی یونسکو در گرجستان به عنوان “روش سنتی شراب سازی کووری” به ثبت رسید.
آواز چند صدایی گرجی
آواز چند صدایی گرجی نیز در فهرست میراث فرهنگی ناملموس جهانی یونسکو در گرجستان قرار دارد. که به عنوان شاهکار سنت شفاهی و میراث ناملموس بشریت شناخته شده است.
همه اینها نشان دهنده آن است که کشور کهن گرجستان، با وجود کوچکی مساحت، اما گنجینه ای است بزرگ.
